“Não của mèo tại sao chỉ ghi nhận khoảnh khắc hiện tại. Đó là thảm họa tân vỏ não. Hai mươi tuổi, ba mươi tuổi, phần phụ trách cái khái niệm liên quan đến thời gian là lớp vỏ ở phần ngoài của não. Mèo không có tân vỏ não giống con người nên dù chúng ăn cùng loại thức ăn mỗi ngày, ở cùng một ngôi nhà mỗi ngày, sống mỗi ngày như nhau, chúng cũng không chán nản hay buồn bã. Với chúng, thời gian là khoảnh khắc hiện tại. Loài mà tự giới hạn mình trong các phân vùng thời gian như thế, chỉ có con người chúng ta. Con người sử dụng thời gian như một điểm yếu, để tiêu tiền và tự làm mình tổn thương. Đó là cái giá mà con người phải trả để có một vỏ não tiến hóa. Đối với mèo ngày nào cũng giống nhau.” – Trích phim “Cuộc đời đầu tiên”.
Có một lần tôi vô tình đọc được và rất tâm đắc với câu nói “Sống tự nhiên như thiên nhiên”. Cho đến lúc này, khi tôi bắt đầu viết về điều ấy, “tòa tháp” đang sụp đổ. Tôi đang phản biện lại chính sự tâm đắc của mình, có lẽ nhân sinh quan của tôi đang xoay chuyển mạnh mẽ. Sống/ tự nhiên/ như/ thiên nhiên.
Sống
Thế nào là sống. Không chỉ là tồn tại ở những bậc thang thấp nhất theo như ông Maslow, chắc chắn rồi. Sống như thể tan ra, hòa nhập với tất cả những gì ta nhìn thấy, ngửi thấy, chạm thấy, nghe, thực và hơn thế nữa, là nhưng gì đến từ trực giác, vượt ra ngoài sự giới hạn của thế giới 3D này. Nhiều lần thức dậy, tôi bắt đầu cảm ơn với mình, với thế giới, chim chóc, cây cối… Và tôi nhận ra, hình như tôi làm vậy như một cái máy. Tôi đã tự lập trình cho mình một chương trình phát sóng vào mỗi sáng. Bao nhiêu lần tôi thực sự thấy biết ơn? Tôi thành thật vậy với chính mình, trước những câu chữ này. Tôi nhớ cuốn “Hành trình về phương Đông” có đoạn nói về chúng ta đều đến từ nguồn. Nguồn với năng lượng vô lượng hóa thân thành bảy dòng năng lượng khác nhau, chảy qua các không gian thì hiện hữu dưới muôn vàn hình tướng, thể hiện nhiều góc cạnh khác nhau. Và thế là chúng ta có vô vàn chuỗi AND đã, đang, sẽ hình thành. Hiểu vậy nên tôi thường thả lỏng bản thân để cuộc sống chảy xuyên qua mình vô thường, như câu nói “không ai tắm hai lần trên một dòng sông”. Nhưng mình còn giống như một cái lưới, có nhiều điều không vui lẫn niềm vui vướng mắc lại nơi tôi. Tôi nhớ rõ từng chi tiết về nó. Phải chăng, chúng tôi đang gặp nhau và đứng lại tại một điểm để học cách lắng nghe nhiều hơn, thấu cảm hơn rồi thênh thang bình thản đi tiếp hành trình riêng, không quay đầu nhìn lại.
Đợt này, tôi có thấy tin tức về một anh rapper nổi tiếng đang sống với trạng thái tâm lí “Rối loạn cảm xúc lưỡng cực”. Đấy là tình trạng tâm thần thay đổi thất thường khiến tâm trạng có thể đột ngột hưng phấn như phấn khích quá hoặc tăng động, nhiều lúc lại rơi vào trạng thái trầm cảm. Tôi nhớ lại gần năm năm trước, tôi cũng gặp tình huống tương tự. Tôi tự nhiên cười không ngừng dù bạn bè nói một câu bình thường như “Xin chào”, cười không ngưng nổi. Rồi bỗng nhiên òa khóc như một đứa trẻ. Nỗi buồn ở đâu ập đến như xoáy tôi xuống thăm thẳm biển sâu. Lúc ấy, tôi nghĩ mình trầm cảm do sự ra đi của một người thân thiết. Đến bây giờ, nhìn lại, tôi nhận biết trạng thái của mình giống anh rapper – rối loạn cảm xúc lưỡng cực. May thay, tôi vẫn sống. Sau đó một thời gian dài tôi nhảy nhiều việc, tiền bạc bấp bênh, không người yêu, mất kết nối với gia đình và luôn khao khát gặp một người “thầy” quan trọng. Người giúp tôi tự khai tâm. Và tôi đã gặp, hay là tôi vẫn luôn được đồng hành nhỉ! Tôi thiền, mở mang về tâm linh và cách thực hành tâm linh trong cuộc sống. Nó chẳng những là cánh cửa tự chữa lành cho tôi mà còn giúp được nhiều người thân của tôi.
Tôi an yên, tỉnh thức và nhận biết tâm thế “trung đạo” giữa cuộc đời.
Tự nhiên
Tự nhiên là một Hán tự – Tự (自), Nhiên (然), chỉ ý là dĩ nhiên, sống đúng bản chất của con người của mình, không gượng ép và giả tạo. Câu khẩu hiệu “thuận tự nhiên” xuất hiện dày dặc trên các kênh thông tin: ăn uống thuận tự nhiên, hít thở thuận tự nhiên, giáo dục thuận tự nhiên… Chúng ta đang “nghịch tự nhiên” đến đâu mà phải “thuận”? Tôi nghe về Nghịch lý kẻ nói dối (Liar paradox): “Nếu sự khẳng định điều mà tôi nói bây giờ là dối trá” là đúng, suy ra theo nội dung của nó thì đúng ra câu nói này là dối trá; nhưng nếu nó là dối trá, thì sự khẳng định này là không đúng; vậy là nếu nói điều này là dối trá là không đúng, thì khẳng định này là đúng. Như vậy, chuỗi suy luận lại quay trở lại từ đầu. Cùng lúc đó cũng có các dạng nghịch lý tương tự, ví dụ như nghịch lý Pinocchio: Pinocchio có đặc điểm là khi nó nói dối, mũi của nó sẽ dài ra. Điều gì sẽ xảy ra nếu Pinocchio nói: “bây giờ mũi của mình sẽ dài ra.”? Nếu mũi của cậu bé không dài ra, chứng tỏ nó nói dối, và mũi của nó bắt buộc phải dài ra. Mà nếu mũi dài ra, chứng tỏ cậu bé nói thật, thế thì tại sao mũi lại dài ra?”
Như chính tôi lúc này, khi gõ từng chữ cái, ghép thành tiếng, tiếng thành từ, từ thành câu, đều theo một logic nào đó ý thức của tôi đang vận hành. Tôi muốn nói với các bạn về tự nhiên nhưng chính bản thân mình chưa chắc đã viết thuận-tự-nhiên. Ẩn sau trong vạn vật luôn tồn tại những mâu thuẫn. Mâu thuẫn nội thể này càng mạnh mẽ càng thúc đẩy bạn phá vỡ ranh giới an toàn để bước vào cuộc phiêu lưu mới trên hành trình trải nghiệm cuộc sống. Tôi có không ít khoảnh khắc phát điên vì không hiểu nổi chính mình. Nhưng rồi tôi biết ơn, vì nếu câu hỏi “Vì sao?” không xuất hiện thì chẳng có tôi của hiện tại, yêu và trân trọng mình đến vậy. Dù bước qua hay vẫn ngập ngừng trước lựa chọn thì cũng chẳng sao cả (tuy nhiên, hãy cẩn thận với chiếc bẫy “sự tích cực độc hại” nhé các bạn)
Tự nhiên là tình yêu vô điều kiện ấy. Tự nhiên, ấy là tình yêu vô điều kiện.
Thiên nhiên
Linh khí trong thiên nhiên hội tụ mạnh mẽ dần từ kim thạch đến cây cối, đến loài vật và con người. Chúng ta sinh ra với chuỗi AND được cho là hoàn hảo hơn muôn loài để sáng tạo cuộc đời với nhiều trải nghiệm khác nhau. Nên chúng ta có sự ngạo mạn của những kẻ ở trên cao, tự cho mình có quyền sử dụng những tầng lớp ở dưới. Và quên mất rằng con người cũng là một sinh vật, một phần không tách rời của thiên nhiên mà.
Trái đất hơn hai trăm triệu năm trước có những loài khủng long chiến đấu và ăn thịt hung bạo. Cũng có nhiều loài chỉ ăn cỏ cây, không sinh ra với hàm răng sắc nhọn, đôi chân nhanh nhẹn, đôi tay to khỏe hay khả năng tấn công bất bại, nhưng chúng vẫn tồn tại vĩ đại, là một phần không thể thiếu. Chúng sống với những gì mình có. Loài cổ dài dùng sức mạnh chiều cao, ợ ra thức ăn dự trữ xuống đầu kẻ tấn công. Có loài nhỏ bé thì lại sống sót sau cuộc va chạm tiểu hành tinh… Chúng ta biết ơn cây xanh cung cấp O2 và hấp thụ bớt CO2. Chúng ta biết ơn bốn mùa xuân, hạ, thu, đông xoay vần đất trời mang đến sự sinh trưởng… Dường như, một bàn tay vô hình luôn sắp xếp gọn ghẽ, đưa vạn vật về trạng thái cân bằng.
Thiên nhiên là sự cân bằng.
Từng tích tắc trôi đi, quan niệm về “sống tự nhiên như thiên nhiên” của tôi đều khác nhau. Vào một ngày nọ, tôi nhận biết rằng mình đang đứng giữa núi rừng và ca hát, khúc hát của mặt trời…
Tự chữa lành – Vibes of u